در سال ۱۹۶۹، با پدید آمدن یک اختراع نوظهور به نام AirBag” غوغایی در دنیای علم به وجود آمد که انقلابی در ایمنی خودرو به پا کرد؛ اما این کیسه‌های هوا، در دو دهه بعدی موردشک و تردید قرار گرفتند، نه به خاطر دانش پشت آن بلکه به خاطر بار روانی آن: مقامات نگران بودند که محافظت وعده داده‌شده این کیسه های هوا، این جرئت را به رانندگان بدهد که از کمربند ایمنی استفاده نکنند. در سال ۱۹۸۴ به گزارش PopSci ، هنوز استفاده از ایربگ امری نادر بود: ” بیشتر خودروسازان با نصب ایربگ در خودروهایشان شدیداً مخالفت دارند، تنها مرسدس در یکی از خودروهایش از ایربگ استفاده کرده است.”
ایده‌ای که باعث ایجاد ایربگ ها شده، از بررسی اتفاقات فیزیکی رخ‌داده در تصادفات بهره گرفته است. مثلاً در برخورد شاخ‌به‌شاخ دو خودرو، معمولاً ماشین به‌سرعت متوقف میشود، درحالی‌که بدن سرنشینان طبق قانون دوم نیوتون به ادامه حرکت تمایل دارند. طبق این قانون، اندازه حرکت جسم باقی می‌ماند مگر آنکه توسط یک عامل و نیروی خارجی (معمولاً فرمان، داشبورد و یا شیشه جلوی اتومبیل) متوقف شود. ایربگ جلوی ضربه را نمی‌گیرد، بلکه تأثیر آن را از طریق بسط دادن آن در یک دوره زمانی بیشتر کاهش می‌دهد. همچنین کیسه هوا تأثیر ضربه را روی ناحیه بزرگ‌تری از بدن پخش می‌کند و از تمرکز کل آسیب به تنها یک نقطه از بدن (پیشانی، چانه و یا گردن) جلوگیری می‌کند. به همین خاطر است که ایربگ باد می‌کند و سریعاً خالی میشود تا اندازه حرکت راننده را به‌آرامی از ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت به صفر برساند.
در سیستم یک ایربگ پنج بخش اصلی وجود دارد: شتاب سنج، مدار، یک المان گرم‌کننده، بخش انفجار و در آخر خود کیسه.
شتاب سنج چگونگی تغییر در سرعت خودرو را پیگیری می‌کند. زمانی که خودرو با خودرویی دیگر- یا دیوار و یا باجه تلفن یا هر چیز دیگری – اصابت کند، شتاب سنج مدار را به راه می‌اندازد. سپس مدار یک جریان الکتریکی به المان گرم‌کننده می‌فرستد. این المان از همان نوعی است که حتی در توستر ها هم به کار رفته است، با این تفاوت که بسیار سریع‌تر داغ میشود.
گرم شدن المان باعث ایجاد احتراق میشود و قرص‌های جامد سدیم آزید (NaN۳) منفجر می‌شوند. حاصل این انفجار حجم بالایی از گاز نیتروژن میباشد که کیسه خالی هوای جاسازی‌شده در ستون فرمان یا داشبورد و یا هر جای دیگر ماشین را با سرعت پر می‌کند. تمامی این اتفاقات در مدت ۲۰ تا ۳۰ میلی‌ثانیه رخ می‌دهد.
بخش‌های یک ایربگ
علم مکانیک به کار رفته در ایربگ بسیار ساده میباشد. سطح کیسه دارای منافذ ریزی میباشد که از طریق آن‌ها کیسه با همان سرعتی که پرشده، خالی میشود. هدف این است که در زمان اصابت سر راننده با ایربگ، کیسه در حال خالی شدن باشد تا بتواند تأثیر ضربه را جذب کند. در غیر این صورت اگر سر راننده با کیسه پرشده اصابت کند به عقب برمی‌گردد و گردن شخص می‌شکند.
گاهی یک پودر سفیدرنگ از کیسه خارج میشود که این پودر، آرد زرت و یا پودر تالک است که برای حفظ انعطاف‌پذیری و کشش کیسه میباشد. (درست مثل یک باند لاستیکی که با گذشت زمان خشک‌شده و ترک می‌خورد، برای کیسه‌های هوا هم همین اتفاق می‌تواند رخ دهد.) امروزه سطح ایربگ ها با یک لایه از سیلی پوشیده شده که دیگر نیاز کیسه های هوا به وجود پودر تالک و آرد ذرت را از بین برده است.
جعبه‌دنده‌های دستی با اینکه هرروز در‌حال عقب‌نشینی دربرابر نمونه‌های خودکار هستند، همچنان طرفداران زیادی دارند.
محبوبیت جعبه‌دنده‌های دستی پس از متداول‌شدن جعبه‌دنده‌های خودکار هرروز رو‌به‌کاهش رفت و هرسال افراد بیشتری توجهشان را از جعبه‌دنده‌های دستی به‌سمت جعبه‌دنده‌های خودکار معطوف می‌کنند. در سال ۱۹۴۰، جنرال موتورز اولین‌بار جعبه‌دنده‌های خودکار را معرفی کرد. چند سال بعد، یعنی در سال ۱۹۵۷، حدود ۸۳ درصد از خودروهای ساخت آمریکا با جعبه‌دنده‌های خودکار فروخته شدند و از آن زمان به‌بعد، جعبه‌دنده‌های دستی در این کشور همیشه در اقلیت مانده‌اند.
امروزه، تنها ۱۰ درصد از خودروها در آمریکا جعبه‌دنده‌ی دستی دارند. این آمار در ۱۵ تا ۲۰ سال گذشته، همیشه رو‌به‌کاهش بوده و سال ۲۰۱۲، تنها سالی بود که جعبه‌دنده‌های دستی افزایش فروش را تجربه کرده بودند. پس‌ازآن، آمار فروش این جعبه‌دنده‌ها روند افزایشی به‌خود گرفته است. با اینکه همچنان بخش اعظم بازار دراختیار جعبه‌دنده‌های خودکار است، افزایش فروش خودروهای دندهدستی این سؤال را در ذهن ایجاد می‌کند: جعبه‌دنده‌های دستی مزیتی دارند که خریداران آن‌ها را ترجیح می‌دهند؟
برای یافتن پاسخ این پرسش دست‌به‌کار شدیم تا ببینیم مزایای جعبه‌دنده‌های دستی درمقایسهبا جعبه‌دنده‌های خودکار چیست.
مزایای جعبه‌دنده‌های دستی
جعبه‌دنده‌های دستی برای هرکسی مناسب نیستند؛ چون بیشتر خریداران خودرو، تنها برای رفتن از نقطه‌ی A به نقطه‌ی B وسیله‌ی نقلیه لازم دارند و خیلی به مسئله‌ی رانندگی اهمیت نمی‌دهند. مسئله موجود درباره‌ی جعبه‌دنده‌های دستی این است که یادگرفتن کار با آن‌ها به زمان نیاز دارد و برای اینکه از استفاده از آن‌ها لذت ببرید، به‌خوبی با آن‌ها باید آشنا باشید. بسیاری از افراد نیز به مزایای جعبه‌دنده‌های دستی اهمیتی نمی‌دهند و این نیز ازجمله دلایلی است که خودروهای دنده خودکار فروش بیشتری تجربه می‌کنند. بیشتر افرادی که خودرو دندهدستی می‌خرند، به تعویض دستی علاقه‌مند هستند و دوست دارند کنترل بیشتری روی حرکت خودرو خود داشته باشند. با تمام این‌ها، مزایای جعبه‌دنده‌های دستی به همین مزیت ختم نمی‌شود. درادامه، به چند مزیت دیگر نیز اشاره می‌کنیم.
۱. قیمت ارزان‌تر
جعبه‌دنده‌ی دستی درمقایسهبا جعبه‌دنده‌ی خودکار قیمت بسیار ارزان‌تری دارد. برای مثال در آمریکا، خودروی دندهدستی حداقل هزار دلار ارزان‌تر از نمونه‌ی خودکار همان خودرو است. یکی از دلایل این موضوع، تعداد کمتر قطعات متحرک در این جعبه‌دنده‌ها درمقایسهبا جعبه‌دنده‌های خودکار است.
۲. نیاز به نگه‌داری کمتر
جعبه‌دنده‌های دستی باتوجه‌به تعداد قطعات متحرک کمتر حساسیت کمتری هم به نگه‌داری دارند. درضمن، هزینه‌ی نگه‌داری و سرویس آن‌ها نیز ارزان‌تر است. جعبه‌دنده‌ی دستی نه‌تنها به سرویس‌های کمتری درمقایسهبا جعبه‌دنده‌ی خودکار نیاز دارد؛ بلکه هزینه‌های سرویس و تعویض روغن آن‌ها نیز ارزان‌تر است.
۳. امکان خرابی کمتر
جعبه‌دنده‌های خودکار هم احتمال خرابی‌شان بیشتر است و هم درصورت خرابی، هزینه‌ی تعمیر آن‌ها بسیار گران‌تر از جعبه‌دنده‌ی دستی است. تعمیر جعبه‌دنده‌ی خودکار در آمریکا حداقل ۱,۵۰۰ دلار هزینه دارد و اگر تعمیر اساسی لازم باشد، این هزینه تا ۳,۰۰۰ تا ۴,۰۰۰ دلار نیز افزایش پیدا می‌کند. افزون‌براین، جعبه‌دنده‌های خودکار به‌دلیل پیچیدگی بیشتر احتمال خرابی‌شان بیشتر است. این درحالی است که در جعبه‌دنده‌های دستی، تنها احتمال خراب‌شدن کلاچ وجود دارد و با تعویض کلاچ، به‌راحتی مشکل رفع میشود. جعبه‌دنده‌های دستی معمولا می‌توانند بدون نیاز به تعمیرات صدهاهزار کیلومتر استفاده شوند.
۴٫ مصرف سوخت کمتر
این مزیت را به همه‌ی خودروها نمی‌توان تعمیم داد؛ چون برخی از خودروهای بازار جعبه‌دنده‌های خودکار بسیار پیشرفته‌ای دارند که مصرف سوخت کمتری درمقایسهبا جعبه‌دنده‌های دستی دارند.
باوجود این، بیشتر خودروها در نسخه‌ی دندهخودکار سوخت بیشتری مصرف می‌کنند. یکی از دلایل کم‌مصرف‌تربودن خودروهای دندهدستی، کمتربودن هدررفت نیرو در جعبه‌دنده‌های دستی است.
۵. عادت
بسیاری از ما رانندگی را با خودروهای دندهدستی آموخته‌ایم؛ به‌همین‌دلیل، به راندن خودروهای دندهدستی عادت کرده‌ایم.
۶. کنترل بهتر
یکی از دلایل علاقه‌مندی رانندگان به جعبه‌دنده‌های دستی به کنترل کامل روی دنده‌های خودرو مربوط است. این، قابلیتی است که در جعبه‌دنده‌های خودکار وجود ندارد. شما در خودرو دندهدستی هرزمان هر دنده‌ای که بخواهید، می‌توانید جا بزنید و استفاده کنید و از رانندگی‌تان لذت ببرید. همچنین، در خودرو دندهدستی بیشتر درگیر رانندگی خواهید بود و این مزیتی است که خیلی از رانندگان آن را دوست دارند.
۷. توانایی‌های حرکتی
معمولا و نه در همه‌ی خودروها، خودرو دندهدستی توانایی حرکتی بهتری درمقایسهبا خودرو دندهخودکار دارد. میزان هدررفت نیرو در این جعبه‌دنده‌ها کم است و می‌توانید باسرعت و به‌موقع دنده را تعویض کنید. به‌همین‌دلیل، بسیاری از خودروهای اسپرت معروف همیشه با جعبه‌دنده‌ی دستی تولید شده‌اند.
۸. احتمال سرقت کمتر
بسیاری از افراد در آمریکا نمی‌توانند با خودرو دندهدستی رانندگی کنند؛ به‌همین‌دلیل، آمار سرقت آن‌ها کمتر است.
۹. استارت‌زدن متفاوت
آخرین مزیت جعبه‌دنده‌های دستی نیز به زمان خالی‌شدن باتری خودرو مربوط است. در خودرو دندهخودکار، اگر باتری خالی شود، چاره‌ای جز پیداکردن باتری ندارید و هیچ راهی برای روشن‌‌کردن پیشرانه وجود ندارد؛ اما در خودرو دندهدستی، می‌توانید به‌راحتی با هل‌دادن خودرو آن را روشن کنید.
معایب جعبه‌دنده‌های دستی
تا اینجا مزایای جعبه‌دنده‌های دستی را گفتیم، در انتها به چند نکته‌ی منفی آن‌ها نیز اشاره می‌کنیم که بهتر بتوانید درباره‌ی آن‌ها قضاوت کنید.
باتوجه‌به افزایش روزافزون افرادی که خودرو دنده‌اتوماتیک را ترجیح می‌دهند، از محبوبیت خودروهای دندهدستی کاسته شده است.
• در ترافیک، رانندگی با خودروهای دندهدستی دشوارتر است.
• استهلاک خودروهای دندهدستی درصورت رانندگی در ترافیک‌های شهری بیشتر است.
• رانندگی با خودروهای دندهدستی سخت‌تر است و به آموزش نیاز دارد.
• درصورت تازه‌کار‌بودن راننده، رانندگی با خودروهای دندهدستی در مسیرهای کوهستانی خطرناک‌تر است.
در فصل گرما و با بالا رفتن دمای هوا و استفاده از سیستم کولر خودرو به خصوص در ترافیک های شهری یکی از مشکلاتی که با آن روبرو می شوند بالا رفتن حرارت موتور خودرو هست.
به گزارش میزان، حال اگر در موقعیتی قرار گرفتید که آمپر آب در حالت عادی از مقدار مشخص شده هنگام روشن شدن فن بالاتر رفت و پس از مدتی به جای قبلی خود بر نگشت باید چه اقدامی کنیم تا جلوی بالا رفتن بیش از حد دمای آب گرفته شود؟
۱ – خودرو را متوقف کرده و در کاپوت را بالا بزنید تا مقداری از گرمای اطراف موتور خارج شود. در چنین شرایطی به هیچ وجه در رادیاتور یا در مخزن انبساط را باز نکنید، زیرا فشار سیستم بسیار بالاست و خطر سوختگی در اثر پاشیدن آب وجود دارد
۲ – سراغ فن‌ها رفته و کارکرد آن‌ها را بررسی کنید اگر فن‌ها خاموش بودند دکمه کولر را بزنید تا دور تند فن‌ها وارد مدار شوند.
۳ – اگر فن‌ها در حال چرخش بودند، ولی دمای موتور همچنان رو به افزایش بود احتمال کم بودن آب در سیستم وجود دارد.
۴ – اگر فن‌ها در حال چرخش بودند و از عدم کمبود آب در سیستم نیز مطمئن بودید و حتی با ریختن آب روی رادیاتور باز هم دما پایین نیامد مشکل از چیست؟ در چنین شرایطی 4 حالت پیش می‌آید:
۱ – وجود هوا در سیستم
۲ – قفل کردن ترموستات
۳- مسدود شدن مجاری عبور آب در رادیاتور یا کثیفی پره‌های رادیاتور
۴ – از کار افتادن واتر پمپ
راه‌های پیشگیری از بالارفتن حرارت موتور خودرو؟
رسیدگی مرتب به رادیاتور و بررسی کامل اجزای آن و اطمینان از عدم هر گونه نشتی در سیستم، تعویض به موقع مایع سیستم خنک کننده (طبق دفترچه راهنمای خودرو – معمولا هر ۲ سال یکبار)، چک کردن میزان آب موجود در سیستم به صورت هفتگی، چک کردن وضعیت فن ها، اطمینان از پر بودن گاز کولر هنگام استفاده از آن (در صورت کمبود گاز در مدار کولر، فرمان روشن شدن فن‌ها در حالت تند صادر نمی‌شود)، بررسی وضعیت در رادیاتور و تعویض آن در صورت نیاز، هواگیری صحیح و اصولی و تمیز کردن پره‌های رادیاتور (سیخ زدن رادیاتور) سالی یکبار از مهمترین اقداماتی است که می‌توان انجام داد تا از بالارفتن دمای آب موتور پیشگیری شود.
گاهی برخی عوامل موجب افزایش غیر عادی مصرف بنزین می‌شوند که این مساله باید بررسی و رفع شود.
به گزارش میزان هر خودرویی با توجه به طراحی سیستم موتور، حجم موتور، نوع سوخت رسانی حد استاندارد مصرف سوخت دارد.
یکی از بهترین راه‌ها برای اندازه‌گیری مصرف سوخت این است که هنگام بنزین زدن مخزن را پر کنید و سپس کیلومتر شمار را صفر کنید و از این طریق می‌توانید که مصرف بنزین خودرو شما با یک باک کامل چقدر است.
گاهی برخی عوامل موجب افزایش غیر عادی مصرف بنزین می‌شوند که این مساله باید بررسی و رفع شود.
این مشکل می‌تواند عوامل متعددی داشته باشد، وجود نقص در هر یک از قسمت‌های موتور که وظیفه هوا رسانی به موتور را دارند، همانند فیلتر هوا. تعویض به موقع فیلتر هوا، هرچند کم هزینه است، ولی تأثیر بسزایی در کاهش مصرف سوخت دارد.
وجود نقص در هر یک از قسمت‌های موتور که وظیفه تراکم، جرقه زنی و انفجار و تخلیه را دارند، مانند تنظیم نبودن زمان بندی باز و بسته شدن سوپاپ‌ها (تایم موتور)، زمان و قدرت جرقه زدن شمع خودرو، عدم استفاده از شمع مناسب و نقص کوئل خودرو (سیم پیچ‌های القایی هستند که در سامانه جرقه‌زنی خودرو قرار دارند) می‌تواند باعث بروز این مشکل شود.
نقص در هر یک از قسمت‌های ماشین که مستقیماً با اطلاعات مصرف سوخت در ارتباط هستند، همانند نقص سنسور اکسیژن، سنسور دمای آب، سنسور فشار هوا و سنسور دور موتور نیز در این امر تاثیر دارد. تشخیص این نقایص با دستگاه دیاگ مقدور است.
نقص در قسمت چرخ‌های ماشین از قبیل: تنظیم نبودن باد لاستیک‌ها، فرسوده بودن لاستیک‌ها، تنظیم نبودن فرمان و درگیر بودن لنت ترمز با دیسک ترمز.
به هم خوردن وضعیت آیرودینامیکی خودرو از قبیل: نصب باربند بزرگ، برداشتن سپر جلو، باز بودن دائمی شیشه‌ها.
رنگ دود خودرو نشانه ایراد در موتور خودرو است و از این طریق می توان دلایل نقص در خودرو را متوجه شد.
به گزارش میزان، دود کردن موتور نشانه روغن سوزی ؛ غنی بودن مخلوط هوا – سوخت یا نشت آب به محفظه احتراق است. با توجه به رنگ دود می‌توان به هر یک از این موارد پی برد.
دود آبی رنگ نشانه روغن سوزی موتور است که دلایل آن می تواند احتمالاً خوردگی رینگ پیستون موتور خودرو باشد که موجب می شود روغن به داخل سیلندر نشت کند، برای حل مشکل باید رینگ پیستون تعویض گردد دلیل دیگر خورده شدن سیل سوپاپ های موتور است و روغن به داخل سیلندر یا مسیر دود نشت می کند، برای حل مشکل باید این سیل ها تعویض گردند، بهتر است این کار را خودتان انجام ندهید و از یک تعمیر کار با تجربه کمک بگیرید.
* اگر دود سیاه باشد: یعنی همه سوخت در محفظه احتراق نمی‌سوزد و احتمالاً مخلوط هوا – سوخت بیش از اندازه غنی است به احتمال بسیار بالا یا در سیستم جرقه زنی خودرو مشکلی وجود دارد یا موتور بد کار می کند که احتمالا نشتی در انژکتور ها وجود دارد، برای حل مشکل باید انژکتور ها را تعویض نمایید ، اگر مدت زیادی است که فیلتر هوا را عوض نکرده اید و در منطقه ای پر گردو غبار یا آلوده زندگی می کنید باید فیلتر هوا را تعویض نمایید، ممکن است در سیستم جرقه زنی و شمع ها مشکلی باشد که منجر به احتراق ناقص می شود، برای این منظور باید وایر ها، کویل و شمع ها بررسی شوند.
* اگر وقتی موتور سرد است رنگ دود به سفیدی متمایل است، می‌توان وضعیت موتور را عادی تلقی کرد اما اگر بعد از گرم شدن موتور باز هم دود سفید از اگزوز بیرون آمد ، نشانه نشت آب به داخل محفظه احتراق و تبخیر آن است.دلایل احتمالی دیگر آن ممکن است واسکازین از طریق ماژول خلا وارد مانیفولد ورود هوا شود که باید آن را تعویض نمایید، واشر سر سیلندر مشکل دار است و باید تعویض شود، سر سیلندر تاب برداشته یا ترک خورده است باید کف تراشی شود و در صورت وم تعویض گردد، بلوک سیلندر ترک خورده است و بهتر است آن را تعویض نمایید.
* بدون دود: موتور سالم دود نمی کند و وقتی انگشت به لوله اگزوز می زنیم انگشت نباید چرب و سیاه شود.
در سال ۱۹۶۹، با پدید آمدن یک اختراع نوظهور به نام AirBag” غوغایی در دنیای علم به وجود آمد که انقلابی در ایمنی خودرو به پا کرد؛ اما این کیسه‌های هوا، در دو دهه بعدی موردشک و تردید قرار گرفتند، نه به خاطر دانش پشت آن بلکه به خاطر بار روانی آن: مقامات نگران بودند که محافظت وعده داده‌شده این کیسه های هوا، این جرئت را به رانندگان بدهد که از کمربند ایمنی استفاده نکنند. در سال ۱۹۸۴ به گزارش PopSci ، هنوز استفاده از ایربگ امری نادر بود: ” بیشتر خودروسازان با نصب ایربگ در خودروهایشان شدیداً مخالفت دارند، تنها مرسدس در یکی از خودروهایش از ایربگ استفاده کرده است.”
ایده‌ای که باعث ایجاد ایربگ ها شده، از بررسی اتفاقات فیزیکی رخ‌داده در تصادفات بهره گرفته است. مثلاً در برخورد شاخ‌به‌شاخ دو خودرو، معمولاً ماشین به‌سرعت متوقف میشود، درحالی‌که بدن سرنشینان طبق قانون دوم نیوتون به ادامه حرکت تمایل دارند. طبق این قانون، اندازه حرکت جسم باقی می‌ماند مگر آنکه توسط یک عامل و نیروی خارجی (معمولاً فرمان، داشبورد و یا شیشه جلوی اتومبیل) متوقف شود. ایربگ جلوی ضربه را نمی‌گیرد، بلکه تأثیر آن را از طریق بسط دادن آن در یک دوره زمانی بیشتر کاهش می‌دهد. همچنین کیسه هوا تأثیر ضربه را روی ناحیه بزرگ‌تری از بدن پخش می‌کند و از تمرکز کل آسیب به تنها یک نقطه از بدن (پیشانی، چانه و یا گردن) جلوگیری می‌کند. به همین خاطر است که ایربگ باد می‌کند و سریعاً خالی میشود تا اندازه حرکت راننده را به‌آرامی از ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت به صفر برساند.
در سیستم یک ایربگ پنج بخش اصلی وجود دارد: شتاب سنج، مدار، یک المان گرم‌کننده، بخش انفجار و در آخر خود کیسه.
شتاب سنج چگونگی تغییر در سرعت خودرو را پیگیری می‌کند. زمانی که خودرو با خودرویی دیگر- یا دیوار و یا باجه تلفن یا هر چیز دیگری – اصابت کند، شتاب سنج مدار را به راه می‌اندازد. سپس مدار یک جریان الکتریکی به المان گرم‌کننده می‌فرستد. این المان از همان نوعی است که حتی در توستر ها هم به کار رفته است، با این تفاوت که بسیار سریع‌تر داغ میشود.
گرم شدن المان باعث ایجاد احتراق میشود و قرص‌های جامد سدیم آزید (NaN۳) منفجر می‌شوند. حاصل این انفجار حجم بالایی از گاز نیتروژن میباشد که کیسه خالی هوای جاسازی‌شده در ستون فرمان یا داشبورد و یا هر جای دیگر ماشین را با سرعت پر می‌کند. تمامی این اتفاقات در مدت ۲۰ تا ۳۰ میلی‌ثانیه رخ می‌دهد.
بخش‌های یک ایربگ
علم مکانیک به کار رفته در ایربگ بسیار ساده میباشد. سطح کیسه دارای منافذ ریزی میباشد که از طریق آن‌ها کیسه با همان سرعتی که پرشده، خالی میشود. هدف این است که در زمان اصابت سر راننده با ایربگ، کیسه در حال خالی شدن باشد تا بتواند تأثیر ضربه را جذب کند. در غیر این صورت اگر سر راننده با کیسه پرشده اصابت کند به عقب برمی‌گردد و گردن شخص می‌شکند.
گاهی یک پودر سفیدرنگ از کیسه خارج میشود که این پودر، آرد زرت و یا پودر تالک است که برای حفظ انعطاف‌پذیری و کشش کیسه میباشد. (درست مثل یک باند لاستیکی که با گذشت زمان خشک‌شده و ترک می‌خورد، برای کیسه‌های هوا هم همین اتفاق می‌تواند رخ دهد.) امروزه سطح ایربگ ها با یک لایه از سیلی پوشیده شده که دیگر نیاز کیسه های هوا به وجود پودر تالک و آرد ذرت را از بین برده است.
جعبه‌دنده‌های دستی با اینکه هرروز در‌حال عقب‌نشینی
دربرابر نمونه‌های خودکار هستند، همچنان طرفداران زیادی دارند
محبوبیت جعبه‌دنده‌های دستی پس از متداول‌شدن جعبه‌دنده‌های خودکار هرروز رو‌به‌کاهش رفت و هرسال افراد بیشتری توجهشان را از جعبه‌دنده‌های دستی به‌سمت جعبه‌دنده‌های خودکار معطوف می‌کنند. در سال ۱۹۴۰، جنرال موتورز اولین‌بار جعبه‌دنده‌های خودکار را معرفی کرد. چند سال بعد، یعنی در سال ۱۹۵۷، حدود ۸۳ درصد از خودروهای ساخت آمریکا با جعبه‌دنده‌های خودکار فروخته شدند و از آن زمان به‌بعد، جعبه‌دنده‌های دستی در این کشور همیشه در اقلیت مانده‌اند.
امروزه، تنها ۱۰ درصد از خودروها در آمریکا جعبه‌دنده‌ی دستی دارند. این آمار در ۱۵ تا ۲۰ سال گذشته، همیشه رو‌به‌کاهش بوده و سال ۲۰۱۲، تنها سالی بود که جعبه‌دنده‌های دستی افزایش فروش را تجربه کرده بودند. پس‌ازآن، آمار فروش این جعبه‌دنده‌ها روند افزایشی به‌خود گرفته است. با اینکه همچنان بخش اعظم بازار دراختیار جعبه‌دنده‌های خودکار است، افزایش فروش خودروهای دندهدستی این سؤال را در ذهن ایجاد می‌کند: جعبه‌دنده‌های دستی مزیتی دارند که خریداران آن‌ها را ترجیح می‌دهند؟
برای یافتن پاسخ این پرسش دست‌به‌کار شدیم تا ببینیم مزایای جعبه‌دنده‌های دستی درمقایسهبا جعبه‌دنده‌های خودکار چیست.
مزایای جعبه‌دنده‌های دستی
جعبه‌دنده‌های دستی برای هرکسی مناسب نیستند؛ چون بیشتر خریداران خودرو، تنها برای رفتن از نقطه‌ی A به نقطه‌ی B وسیله‌ی نقلیه لازم دارند و خیلی به مسئله‌ی رانندگی اهمیت نمی‌دهند. مسئله موجود درباره‌ی جعبه‌دنده‌های دستی این است که یادگرفتن کار با آن‌ها به زمان نیاز دارد و برای اینکه از استفاده از آن‌ها لذت ببرید، به‌خوبی با آن‌ها باید آشنا باشید. بسیاری از افراد نیز به مزایای جعبه‌دنده‌های دستی اهمیتی نمی‌دهند و این نیز ازجمله دلایلی است که خودروهای دنده خودکار فروش بیشتری تجربه می‌کنند. بیشتر افرادی که خودرو دندهدستی می‌خرند، به تعویض دستی علاقه‌مند هستند و دوست دارند کنترل بیشتری روی حرکت خودرو خود داشته باشند. با تمام این‌ها، مزایای جعبه‌دنده‌های دستی به همین مزیت ختم نمی‌شود. درادامه، به چند مزیت دیگر نیز اشاره می‌کنیم.
۱. قیمت ارزان‌تر
جعبه‌دنده‌ی دستی درمقایسهبا جعبه‌دنده‌ی خودکار قیمت بسیار ارزان‌تری دارد. برای مثال در آمریکا، خودروی دندهدستی حداقل هزار دلار ارزان‌تر از نمونه‌ی خودکار همان خودرو است. یکی از دلایل این موضوع، تعداد کمتر قطعات متحرک در این جعبه‌دنده‌ها درمقایسهبا جعبه‌دنده‌های خودکار است.
۲. نیاز به نگه‌داری کمتر
جعبه‌دنده‌های دستی باتوجه‌به تعداد قطعات متحرک کمتر حساسیت کمتری هم به نگه‌داری دارند. درضمن، هزینه‌ی نگه‌داری و سرویس آن‌ها نیز ارزان‌تر است. جعبه‌دنده‌ی دستی نه‌تنها به سرویس‌های کمتری درمقایسهبا جعبه‌دنده‌ی خودکار نیاز دارد؛ بلکه هزینه‌های سرویس و تعویض روغن آن‌ها نیز ارزان‌تر است.
۳. امکان خرابی کمتر
جعبه‌دنده‌های خودکار هم احتمال خرابی‌شان بیشتر است و هم درصورت خرابی، هزینه‌ی تعمیر آن‌ها بسیار گران‌تر از جعبه‌دنده‌ی دستی است. تعمیر جعبه‌دنده‌ی خودکار در آمریکا حداقل ۱,۵۰۰ دلار هزینه دارد و اگر تعمیر اساسی لازم باشد، این هزینه تا ۳,۰۰۰ تا ۴,۰۰۰ دلار نیز افزایش پیدا می‌کند. افزون‌براین، جعبه‌دنده‌های خودکار به‌دلیل پیچیدگی بیشتر احتمال خرابی‌شان بیشتر است. این درحالی است که در جعبه‌دنده‌های دستی، تنها احتمال خراب‌شدن کلاچ وجود دارد و با تعویض کلاچ، به‌راحتی مشکل رفع میشود. جعبه‌دنده‌های دستی معمولا می‌توانند بدون نیاز به تعمیرات صدهاهزار کیلومتر استفاده شوند.
۴٫ مصرف سوخت کمتر
این مزیت را به همه‌ی خودروها نمی‌توان تعمیم داد؛ چون برخی از خودروهای بازار جعبه‌دنده‌های خودکار بسیار پیشرفته‌ای دارند که مصرف سوخت کمتری درمقایسهبا جعبه‌دنده‌های دستی دارند.
باوجود این، بیشتر خودروها در نسخه‌ی دندهخودکار سوخت بیشتری مصرف می‌کنند. یکی از دلایل کم‌مصرف‌تربودن خودروهای دندهدستی، کمتربودن هدررفت نیرو در جعبه‌دنده‌های دستی است.
۵. عادت
بسیاری از ما رانندگی را با خودروهای دندهدستی آموخته‌ایم؛ به‌همین‌دلیل، به راندن خودروهای دندهدستی عادت کرده‌ایم.
۶. کنترل بهتر
یکی از دلایل علاقه‌مندی رانندگان به جعبه‌دنده‌های دستی به کنترل کامل روی دنده‌های خودرو مربوط است. این، قابلیتی است که در جعبه‌دنده‌های خودکار وجود ندارد. شما در خودرو دندهدستی هرزمان هر دنده‌ای که بخواهید، می‌توانید جا بزنید و استفاده کنید و از رانندگی‌تان لذت ببرید. همچنین، در خودرو دندهدستی بیشتر درگیر رانندگی خواهید بود و این مزیتی است که خیلی از رانندگان آن را دوست دارند.
۷. توانایی‌های حرکتی
معمولا و نه در همه‌ی خودروها، خودرو دندهدستی توانایی حرکتی بهتری درمقایسهبا خودرو دندهخودکار دارد. میزان هدررفت نیرو در این جعبه‌دنده‌ها کم است و می‌توانید باسرعت و به‌موقع دنده را تعویض کنید. به‌همین‌دلیل، بسیاری از خودروهای اسپرت معروف همیشه با جعبه‌دنده‌ی دستی تولید شده‌اند.
۸. احتمال سرقت کمتر
بسیاری از افراد در آمریکا نمی‌توانند با خودرو دندهدستی رانندگی کنند؛ به‌همین‌دلیل، آمار سرقت آن‌ها کمتر است.
۹. استارت‌زدن متفاوت
آخرین مزیت جعبه‌دنده‌های دستی نیز به زمان خالی‌شدن باتری خودرو مربوط است. در خودرو دندهخودکار، اگر باتری خالی شود، چاره‌ای جز پیداکردن باتری ندارید و هیچ راهی برای روشن‌‌کردن پیشرانه وجود ندارد؛ اما در خودرو دندهدستی، می‌توانید به‌راحتی با هل‌دادن خودرو آن را روشن کنید.
معایب جعبه‌دنده‌های دستی
تا اینجا مزایای جعبه‌دنده‌های دستی را گفتیم، در انتها به چند نکته‌ی منفی آن‌ها نیز اشاره می‌کنیم که بهتر بتوانید درباره‌ی آن‌ها قضاوت کنید.
باتوجه‌به افزایش روزافزون افرادی که خودرو دنده‌اتوماتیک را ترجیح می‌دهند، از محبوبیت خودروهای دندهدستی کاسته شده است.
• در ترافیک، رانندگی با خودروهای دندهدستی دشوارتر است.
• استهلاک خودروهای دندهدستی درصورت رانندگی در ترافیک‌های شهری بیشتر است.
• رانندگی با خودروهای دندهدستی سخت‌تر است و به آموزش نیاز دارد.
• درصورت تازه‌کار‌بودن راننده، رانندگی با خودروهای دندهدستی در مسیرهای کوهستانی خطرناک‌تر است.
درباره این سایت